[ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ]

ΤΑ «ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ» ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ. 

ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ ΑΘΛΟΠΑΙΔΙΩΝ

Ευστάθιος Βάσιλας 2004

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εισαγωγή  

Α΄ Ενότητα: Εγκύκλιος αθλητικών εκδηλώσεων για τις αθλοπαιδιές 2003-2004

Β΄ Ενότητα: Διαδικασία διοργάνωσης και διεξαγωγής «παιχνιδιών αιφνίδιου αποκλεισμού» 2003-2004

Γ’ Ενότητα: Προβλήματα και κίνδυνοι που παρουσιάζονται από τη διοργάνωση «παιχνιδιών αιφνίδιου αποκλεισμού»

 Δ΄ Ενότητα: Αλλαγή πλεύσης       

Επίλογος                   

 Αναφορές                  

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το Νιόμβρη του 2003, σε συνέδριο για τη Φ.Α., αμφισβητήθηκε δημόσια ο θεσμός της διοργάνωσης των πρωταθλημάτων αθλοπαιδιών στο δημοτικό σχολείο.  Αυτή η μικρή εργασία έχει σκοπό να προβληματίσει τους διοργανωτές των πρωταθλημάτων για τις παιδαγωγικές ευθύνες που φέρουν εάν ακολουθήσουν την περσινή διαδικασία διοργάνωσης και διεξαγωγής πρωταθλημάτων αθλοπαιδιών. 

Η εργασία μου στηρίζεται στην περσινή διοργάνωση και διεξαγωγή του πρωταθλήματος της χειροσφαίρισης και αφορά την πόλη και την επαρχία της Λευκωσίας μόνο.  Αυτό δεν αποκλείει το ενδεχόμενο οι ίδιες ή παρόμοιες διαδικασίες να ακολούθησαν και οι άλλες πόλεις είτε πέρσι είτε παλαιότερα.

Με βάση την περσινή διοργάνωση, με τον όρο «διοργανωτές» εννοώ εκείνα τα άτομα που χρεώνονται, είτε συνειδητά, είτε ακολουθούν οδηγίες, είτε υπηρετούν θεσμούς, την ευθύνη για τη διοργάνωση και διεξαγωγή τέτοιων παιχνιδιών και αυτά είναι:

·         ο διευθυντής δημοτικής εκπαίδευσης που υπογράφει τη σχετική εγκύκλιο για τις «Αθλητικές εκδηλώσεις για τη σχολική χρονιά» εκφράζοντας έτσι την επίσημη πολιτική του ΥΠΠ,

·         ο επιθεωρητής Φ.Α. που εγκρίνει, ενθαρρύνει και ελέγχει το πρωτάθλημα

·         ο πρόεδρος της αθλητικής επιτροπής ΠΟΕΔ Λευκωσίας που αναλαμβάνει μαζί με τα άλλα μέλη ουσιαστικά τη διοργάνωση και τη διεξαγωγή του πρωταθλήματος και τέλος

·         ο πρόεδρος της παγκύπριας αθλητικής επιτροπής ΠΟΕΔ που εγκρίνει κι επεκτείνει το θεσμό σε παγκύπρια κλίμακα.

 Στην πρώτη ενότητα παρουσιάζω τις πρόνοιες της περσινής εγκυκλίου με ημερομηνία 30 Σεπτεμβρίου 2003 «Αθλητικές εκδηλώσεις για τη σχολική χρονιά 2003-2004»,παρουσιάζω στη δεύτερη ενότητα τη διαδικασία διοργάνωσης για την αθλοπαιδιά του χάντμπολ και στην τρίτη που είναι η σημαντικότερη της εργασίας αναπτύσσω τους κινδύνους και τα προβλήματα που αναδύονται με τυχόν υιοθέτηση μιας τέτοιας διοργάνωσης.  Στην τέταρτη ενότητα, εισηγούμαι απλές, εφικτές λύσεις που ικανοποιούν τους παιδαγωγικούς σκοπούς της Φ.Α. στο δημοτικό σχολείο.  Τέλος, στον επίλογο, μετά από μια σύντομη περίληψη των όσων προηγήθηκαν, παρουσιάζω δύο απόψεις που κρίνω πως θα βοηθήσουν άμεσα τόσο τους διοργανωτές, όσο και εμάς τους εκπαιδευτικούς Φ.Α. που συμμετέχουμε σε τέτοια πρωταθλήματα.

Στην εργασία αυτή χρησιμοποιώ τους όρους «Παιχνίδια αιφνίδιου αποκλεισμού» αντί του όρου τουρνουά ή πρωταθλήματα που χρησιμοποιείται στην εγκύκλιο του ΥΠΠ και της αθλητικής επιτροπής ΠΟΕΔ Λευκωσίας για το χάντμπολ, σε μια προσπάθειά μου να τονίσω τον περιορισμένο χρόνο που έχουν 14 παιδιά για να ικανοποιήσουν τη βασική ανάγκη για παιχνίδι και συμμετοχή.

Οι όροι «δάσκαλος» και «διευθυντής» αναφέρονται και στα δύο φύλα.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

Α΄ ΕΝΟΤΗΤΑ

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΘΛΟΠΑΙΔΙΕΣ 2003-2004               

Η εγκύκλιος «Αθλητικές εκδηλώσεις για τη σχολική χρονιά 2003-2004» περιελάμβανε το πρόγραμμα των αθλητικών υποχρεώσεων για όλες τις σχολικές μονάδες και έφερε μόνο την υπογραφή του ΔΔΕ.  Γιατί απουσιάζουν οι υπογραφές των επιθεωρητών Φ.Α.;  Με πολλή σκεπτικισμό οδηγούμαι σε δύο υποθέσεις που χρήζουν διερεύνησης:

1.      γραφειοκρατικοί κανόνες εξουσιοδοτούν μόνο το ΔΔΕ να υπογράφει τη σχετική εγκύκλιο,

2.      συνειδητά ο ΔΔΕ χρεώνεται την ευθύνη για τις όποιες αθλητικές εκδηλώσεις και τη φιλοσοφία που τις διέπουν στο δημοτικό σχολείο

3.      ο ΔΔΕ «αφήνεται» εκτεθειμένος αναλαμβάνοντας μόνος το βάρος της ευθύνης τέτοιων εκδηλώσεων.

Επειδή το 2004 ανακηρύκτηκε ως Ευρωπαϊκό Έτος Αθλητισμού και Ολυμπισμού, δινόταν για πρώτη φορά σε εγκύκλιο, η οδηγία για «κινητική αγωγή και μαζική συμμετοχή των παιδιών στις διάφορες εκδηλώσεις».  Πάραυτα, ο διευθυντής ήταν υποχρεωμένος να ενημερώσει τον επιθεωρητή Φ.Α. για τις ενδοσχολικές και εξωσχολικές αθλητικές εκδηλώσεις της σχολικής μονάδας.

Για τις αθλοπαιδιές προβλεπόταν:

(α) Η διοργάνωση ενδοσχολικών συναντήσεων με τη δυνατότητα συμμετοχής όλων των παιδιών των τάξεων Δ΄, Ε΄και Στ΄. 

(β) Η διεξαγωγή φιλικών συναντήσεων με άλλα σχολεία, με τα σχολεία να αναλαμβάνουν από μόνα τους να οργανωθούν σε ομίλους των 2-4 σχολείων και να συναποφασίζουν τον τρόπο διεξαγωγής της συνάντησής τους.  Τα σχολεία ήταν υποχρεωμένα να ενημερώσουν τον επιθεωρητή Φ.Α., ο οποίος δήλωνε στα γραπτά πρόθυμος να τους λύσει τυχόν προβλήματα ή/και δυσκολίες.

(γ) Η διοργάνωση Επαρχιακού Τουρνουά Αθλοπαιδιών αγοριών και κοριτσιών σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, στα οποία η συμμετοχή ήταν εθελοντική.

(δ) Η διοργάνωση Παγκύπριου Πρωταθλήματος Αθλοπαιδιών αγοριών και κοριτσιών, από την Παγκύπρια Αθλητική Επιτροπή ΠΟΕΔ, τις Επαρχιακές Αθλητικές Επιτροπές σε συνεργασία με το ΥΠΠ. 

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

Β΄ ΕΝΟΤΗΤΑ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ «ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ» 2003-2004

Η Επαρχιακή Αθλητική Επιτροπή Λευκωσίας (ΕΠΑΕΛ), σε συνεννόηση με τον επιθεωρητή Φ.Α., συναποφάσισαν τη διοργάνωση «παιχνιδιών αιφνίδιου αποκλεισμού».  Για την περσινή χρονιά το «μενού» περιλάμβανε το χάντμπολ και το ποδόσφαιρο ανοικτού χώρου.

Για το χάντμπολ, η ΕΠΑΕΛ αποφάσισε την περσινή χρονιά να χωρίσει τα σχολεία σε καινούριες αθλητικές περιφέρειες λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος των σχολείων, τη μεταξύ τους απόσταση και τη μαζικότερη συμμετοχή παιδιών.  Για καλύτερο συντονισμό η ΕΠΑΕΛ όρισε ένα συντονιστή περιφέρειας ο οποίος ήταν ο σύνδεσμος με την ομάδα των γενικών συντονιστών που όρισε η ΕΠΑΕΛ.

Η προκήρυξη που ετοιμάστηκε από την ΕΠΑΕΛ, καθόριζε στα σχολεία συγκεκριμένη ημερομηνία ως τελευταία ημερομηνία δήλωσης συμμετοχής στο συντονιστή περιφέρειας.  Μετά τις δηλώσεις συμμετοχής η ΕΠΑΕΛ συνεδρίασε και προχώρησε στις κληρώσεις και στην ετοιμασία του προγράμματος που χωρίζονταν σε τρεις φάσεις.  Πάραυτα προχώρησε :

·         Στην ετοιμασία του προγράμματος των τριών φάσεων.

·         Στην ετοιμασία καταλόγου με τα ονόματα, τηλέφωνα, και τα σχολεία των συντονιστών περιφέρειας και της ομάδας συντονισμού.

·         Στην υπενθύμιση του συντονιστή περιφέρειας για τα καθήκοντά του.

·         Στο κλείσιμο των γηπέδων για τη δεύτερη και τρίτη φάση.

·         Στην ετοιμασία τροποποιημένων κανονισμών που αφορούσαν τη δεύτερη και τρίτη φάση και αφορούσε τον αριθμό των συμμετοχών, τις αλλαγές, το χρόνο, το διάλειμμα, την ανάπαυλα, τα δίλεπτα και την αποβολή.

·         Στην εξασφάλιση της συνεργασίας με ομάδα εθελοντών-προπονητών του αθλητικού σωματείου ΣΠΕ Στροβόλου σε ρόλους διαιτητή και γραμματείας στις φάσεις ΙΙ και ΙΙΙ.

·         Στην παρουσία σχολίατρου στη φάση ΙΙΙ.

·         Στην έγκαιρη αποστολή του προγράμματος των αγώνων στα διαγωνιζόμενα σχολεία συνοδευόμενη από την προκήρυξη διεξαγωγής των παιχνιδιών με τροποποιημένο φύλλο αγώνα να επισυνάπτεται.

·         Στην παραγγελία αναμνηστικών μεταλλίων για τις τρεις πρώτες ομάδες.

·         Στη φροντίδα καθαριότητας και στον ευπρεπισμό των γηπέδων

·         Στην προετοιμασία της τελετής λήξης.

·         Στην ενημέρωση του επιθεωρητή Φ.Α. για τις ενέργειές της.

Πρώτη Φάση

Η πρώτη φάση έληξε στις 21 Ιανουαρίου.  Κάθε περιφέρεια από μόνη της είχε την ελευθερία να επιλέξει το δικό της τρόπο διεξαγωγής, το χώρο, το χρόνο και τους δικούς της κανονισμούς για την ανάδειξη της ομάδας που θα περνούσε στη δεύτερη φάση.

Δεύτερη Φάση

Στη δεύτερη φάση τα παιχνίδια παίζονταν με το σύστημα νοκ-άουτ και τέλειωσε αρχές του Φλεβάρη.  Στη φάση αυτή όπως και στην επόμενη χρέη γραμματείας και διαιτησίας εκτελούσαν τα μέλη-προπονητές του αθλητικού σωματείου ΣΠΕ Στροβόλου.

Τρίτη φάση

Στην τρίτη φάση ανακηρύχτηκαν ο πρώτος, ο δεύτερος και δύο τρίτες ομάδες. 

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

Γ΄ ΕΝΟΤΗΤΑ

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ «ΠΑΙΧΝΙΔΙΩΝ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ»

Επαναλαμβάνω πως στην εργασία αυτή χρησιμοποιώ τον όρο «παιχνίδια αιφνίδιου αποκλεισμού» αντί του όρου τουρνουά όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο του ΥΠΠ και στην προκήρυξη της Αθλητικής Επιτροπής ΠΟΕΔ Λευκωσίας για τη χειροσφαίριση. 

Τουρνουά ονομάζω κάθε αθλητική συνάντηση μεταξύ μικρού αριθμού ομάδων (4-8), για μικρό χρονικό διάστημα (2-5 μέρες) με σκοπό οι προπονητές και οι παράγοντες της ομάδας να αξιολογήσουν τους παίκτες και την ετοιμότητα της ομάδας πριν την κανονική έναρξη της αγωνιστικής περιόδου ή να διατηρήσουν το ρυθμό της ομάδας σε κάποια μεγάλη ανάπαυλα της αγωνιστικής περιόδου (π.χ. περίοδος γιορτών).  Οι ομάδες παίζουν με όλες τις διαγωνιζόμενες ομάδες και η τελική κατάταξη δεν ενδιαφέρει. 

Με τον όρο πρωτάθλημα εννοώ τη διεξαγωγή ανταγωνιστικών παιχνιδιών για την ανάδειξη του πρώτου ανάμεσα σε πολλούς.  Η ανάδειξη του πρώτου και η κατάληψη μιας θέσης στην τετράδα είναι αυτοσκοπός κάθε ομάδας και ο σκοπός των διοργανωτών.  Η νίκη είναι το επιθυμητό και το αποδεκτό αποτέλεσμα για τις ομάδες και ο πρωταθλητής είναι μόνο ένας.  Σε ένα πρωτάθλημα όλες οι ομάδες παίζουν μεταξύ τους σε διπλούς αγώνες.  Το πρωτάθλημα διαρκεί μεγάλο χρονικό διάστημα (τουλάχιστον 8 μήνες) και επενδύονται αρκετά χρήματα.

Τα περσινά πρωταθλήματα στις φάσεις ΙΙ και ΙΙΙ δεν είχαν καμιά σχέση ούτε με τα τουρνουά ούτε με τα πρωταθλήματα με τις έννοιες που έδωσα πιο πάνω.  Γι’ αυτό ο χαρακτηρισμός «παιχνίδια αιφνίδιου αποκλεισμού», είναι πετυχημένος αφού στον περιορισμένο διαθέσιμο χρόνο παιχνιδιού τα παιδιά δε χαίρονταν τη συμμετοχή τους και το παιχνίδι τέλειωνε αναπάντεχα, αιφνίδια, στο άκουσμα του ήχου της κόρνας.

Ο Ιωάννου (2003), σχολιάζοντας την εγκύκλιο  του ΥΠΠ, παρατήρησε πως αυτή ερμηνεύεται από τους περισσότερους εκπαιδευτικούς Φ.Α. ως αυτοσκοπός και βλέπει στα ανταγωνιστικά παιχνίδια να καλλιεργείται η προσπάθεια απόδειξης της επαγγελματικής υπεροχής των εκπαιδευτικών μεταξύ τους, κι όχι ως ευκαιρία μαζικής συμμετοχής με σκοπό να βιώσουν τα παιδιά τη συνεργασία και τη συμμετοχή. 

Δυστυχώς, με τη νοοτροπία των «παιχνιδιών αιφνίδιου αποκλεισμού», οι περσινοί διοργανωτές αντικατέστησαν το μαζικό αθλητισμό, που αποτελεί γενικό στόχο της Φ.Α., με τον πρωταθλητισμό, αυτοσκοπό των ομάδων των ενηλίκων!  Τελικά, καταντήσαμε στο δημοτικό να προωθούμε τον πρωταθλητισμό και να παραβλέπουμε το μαζικό αθλητισμό.  Καταντήσαμε να νικούμε με σκορ 30-2 αλλά να έχουμε στην 7δα μας τους πιο ταλαντούχους μήπως και μας πλησιάσει στο σκορ η άλλη ομάδα (!), καταντήσαμε να δίνουμε οδηγίες, ουρλιάζοντας κάποιες φορές μέσα στο θόρυβο του γηπέδου, προσπαθώντας να εδραιώσουμε τη νίκη μας, καταντήσαμε ή μάς κατάντησαν στο τέλος της ημέρας προπονητές ενώ διοριστήκαμε ως εκπαιδευτικοί.

Είναι πιστεύω, θέμα χρόνου να αρχίσει να εξαπλώνεται η καλλιέργεια της νοοτροπίας του πρωταθλητή στο δημοτικό σχολείο με επιπτώσεις που αμφιβάλλω εάν υπάρχει κάποιος να τις ελέγξει.  Πρόσφατα, σε ένα διαφημιστικό για μια σχολή ποδοσφαίρου μεταξύ άλλων έγραφε:

«Αναδεικνύουμε τους πρωταθλητές του αύριο … Η σχολή παρέχει όλα τα εχέγγυα ώστε να αξιοποιηθούν στο μέγιστο βαθμό οι αρετές και το ταλέντο του κάθε παιδιού προκειμένου να γίνει ο αυριανός πρωταγωνιστής των γηπέδων…. Με τη λειτουργία της Σχολής μας, φιλοδοξούμε να αναδείξουμε τα ποδοσφαιρικά ταλέντα της νέας εποχής.  Οραματιζόμαστε να εκκολάψουμε τα ποδοσφαιρικά πρότυπα του αύριο.  Να φωτοδοτήσουμε τους μελλοντικούς πρωταγωνιστές των γηπέδων.  … Κεντρικός στόχος μας τον οποίον προωθούμε με πίστη και αφοσίωση στο έργο μας είναι η δημιουργία: ολοκληρωμένου ποδοσφαιριστή και ολοκληρωμένου νέου.  Πιστεύουμε βαθύτατα ότι για να μετουσιώσουμε σε χειροπιαστή πραγματικότητα τον κεντρικό μας στόχο, απαιτείται η αρμονική και ειλικρινής συνεργασία των εκπαιδευτών της Σχολής με τα παιδιά και κυρίως με τους γονείς.  Βεβαίως, χωρίς αυτή τη συνεργασία, οι στόχοι μας είναι αδύνατον να επιτευχθούν»

Πραγματικά μια τέτοια φιλοσοφία με ανησύχησε και προβληματίστηκα κατά πόσον οι πιθανοί πελάτες θα βιώσουν τα αποτελέσματα της άσκησης ή εάν θα εμπλακούν σε μια «αθλητική αίρεση».

Η φιλοσοφία του πρωταθλητισμού που καλλιεργήθηκε πέρσι με τα «παιχνίδια αιφνίδιου αποκλεισμού», τόνισε τόσο τη σύγκριση των ικανοτήτων των παιδιών μεταξύ τους στο μικροεπίπεδο όσο και των εκπαιδευτικών και των διευθυντών στο μακροεπίπεδο.  Εάν τα παιδιά ήταν νικητές ένιωθαν ανωτερότητα, εάν ηττήθηκαν ένιωθαν αποτυχημένοι και βιώσαν χαμηλή αυτοπεποίθηση. Παρόμοια συναισθήματα αναμένονται και στους εκπαιδευτικούς.  Οι Παπαϊωάννου κ.ά. (1999) υποστηρίζουν πως τα παιδιά που συγκρίνουν την ικανότητά τους με αυτή των άλλων παιδιών

… είναι πολύ πιθανό ότι θα σταματήσουν να καταβάλουν προσπάθεια ύστερα από αποτυχίες, καθώς δε θα μπορούν να αισθανθούν επιτυχημένα ξεπερνώντας τους άλλους.  Ιδιαίτερα τα παιδιά που δεν έχουν μεγάλες ικανότητες αισθάνονται αγχωμένα, μειονεκτικά, ντροπιασμένα και δεν πιστεύουν ότι μπορούν να επιτύχουν ένα καλό αποτέλεσμα.  Αυτός θεωρείται βασικός παράγοντας για την απομάκρυνση από τους χώρους άθλησης παιδιών … (σ. 34)

Μια σημαντική επίπτωση της φιλοσοφίας του πρωταθλητισμού, βρίσκεται στην ανάδειξη του πρωταθλητή που είναι για τις περισσότερες ομάδες ένας άφταστος σκοπός.  Λαμβάνοντας τώρα, υπόψη πως μόνο τρεις ομάδες καταφέρνουν να καταταγούν στις τρεις πρώτες θέσεις, και παίρνοντας την περσινή συμμετοχή στο χάντμπολ που ήταν χοντρά-χοντρά γύρω στα 50 σχολεία, παρατηρούμε πως μόνο 6% των σχολείων πέτυχαν το σκοπό της διοργάνωσης.  Το 94% απέτυχε.  Αν το 6% θεωρείται επιτυχία σε μια εκδήλωση, τότε πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε τον όρο «επιτυχία».

Κάποιες άλλες επιπτώσεις σημειώνω παρακάτω.  Η συμμετοχή στα «παιχνίδια αιφνίδιου αποκλεισμού» οδηγεί σε:

·         Γρήγορη επιλογή από τον εκπαιδευτικό Φ.Α. των ταλαντούχων είτε κινητικά, είτε σωματικά, για να συμπληρώσουν την αντιπροσωπευτική ομάδα του σχολείου.  Μια τέτοια στρατηγική αυξάνει το χρόνο της προπόνησης της ομάδας το διάλειμμα, την ώρα των δραστηριοτήτων, το απόγευμα, σε βάρος κάποιου άλλου μαθήματος, την ώρα του μαθήματος της Φ.Α. σε βάρος των «αδέξιων», εξειδικεύεται η προπόνηση στο σωματείο.

·         Μετάβαση σε κλειστό γήπεδο για επί τόπου προπόνηση και εφαρμογή στρατηγικών που θα αυξήσουν τις πιθανότητες της νίκης.

·         Φιλική συνάντηση  με γειτονικό σχολείο για αξιολόγηση της ετοιμότητας της ομάδας και δοκιμασία όλων των υποψηφίων παικτών σε ανταγωνιστικές συνθήκες και όχι υλοποίησης του σκοπού της μαζικής συμμετοχής.

·         Συλλογή πληροφοριών της ομάδας του αντίπαλου σχολείου.

·         Διασπορά φημών υπεροχής κάποιας ομάδας έναντι των άλλων.

·         «Κατασκοπεία» της αντίπαλου ομάδας στις φάσεις ΙΙ και ΙΙΙ.

·         Ενίσχυση της προπόνησης με εξειδικευμένους, εξωσχολικούς προπονητές.

·         Αλματώδης απορρόφηση των εσόδων του ταμείου του συνδέσμου γονέων, ή της εφορείας όταν η ομάδα «πάει καλά» (κερδίζει αγώνες), για πληρωμές μεταφορικών, νερών, πανό, στολών.

·         Υλικές αμοιβές των παιδιών που θα επιτύχουν τη νίκη (π.χ. ένα μετάλλιο, συγκέντρωση και ανακοίνωση του χαρμόσυνου μηνύματος της νίκης μπροστά σε όλα τα παιδιά του σχολείου).

·         Ενώ «ο νικητής προς τη δόξα τραβά», ο ηττημένος «προς το λεωφορείο τραβά», αφού τα παιδιά της ηττημένης ομάδας δε θα ξαναδούν το γήπεδο και καθόλου απίθανο για κάποια από αυτά ίσως να ήταν η πρώτη και η τελευταία επίσκεψη σε γήπεδο ή/και αθλητική ομαδική συμμετοχή.

·         Δημιουργείται αναστάτωση στο ωρολόγιο πρόγραμμα και αύξηση του διοικητικού άγχους του ανασφαλή διευθυντή.  Όταν συνοδεύει ο προπονητής την ομάδα του σχολείου αυτό σημαίνει πως

¨     Οι δάσκαλοι κάνουν αντικαταστάσεις στις τάξεις που απουσιάζει ο προπονητής ή μοιράζουν τα παιδιά σε άλλες τάξεις.

¨     Ο διευθυντής αγχώνεται πότε θα επιστρέψουν τα παιδιά  στον ελεγχόμενο δικό του χώρο, ως το μοναδικό υπεύθυνο άτομο της σχολικής μονάδας.

¨     Η διευθυντική ομάδα μαζί με το διδακτικό προσωπικό εύχονται σπάνια, φωνακτά ή συνήθως, σιωπηλά, να ηττηθεί η ομάδα για να αποφύγουν το δίκαιο, αλλά στρεσογόνο αίτημα των παιδιών για άσκηση όπως προβλέπεται στο ημερήσιο πρόγραμμά τους.

¨     Οι δασκάλες βρίσκουν την ευκαιρία να «επενδύσουν», το 40λεπτο που δικαιούται ο μαθητής για Φ.Α. στα «κύρια», έτσι τα λένε στην Κύπρο οι δάσκαλοι και οι αξιωματούχοι του ΥΠΠ τα μαθήματα των ελληνικών και των μαθηματικών, για να καλύψουν τη διδακτέα ύλη.

Τι συμβαίνει όμως εκεί που καλλιεργείται η κινητική αγωγή που παρενθετικά ποτέ δεν αξιολογείται αφού δε θεωρείται άξια λόγου όπως είναι μια πινακίδα τάξης;  Εκεί λοιπόν, που συμβαίνει αυτό, τα παιδιά απαιτούν να απολαμβάνουν όχι απλώς μάθημα, αλλά ποιοτικό

¨     μάθημα, όπως είναι εκπαιδευμένα.  Με την απουσία του προπονητή εκείνη τη μέρα της συνάντησης, διευθυντής και διδακτικό προσωπικό βρίσκονται απέναντι σε μια ασφυκτική πίεση των παιδιών για άσκηση.  Οι πρώτοι, επειδή αδυνατούν να διδάξουν το μάθημα ή να συγκρατήσουν τα παιδιά αγκυροβολημένα στις τάξεις όπως τα έχουν συνηθίσει, τους χαρίζουν ένα μεγάλο διάλειμμα 40 λεπτών αυτή τη φορά δίνοντας τους, τις περισσότερες φορές και το κλειδί της αποθήκης για να απασχοληθούν με ό,τι βρουν!  Σχολιάζοντάς το γεγονός αυτό οι Παπαιωάννου κ.ά. (1999) παρατηρούν πως

«… αφήνοντας απλώς τα παιδιά να κάνουν αυτό που επιθυμούν εκείνη τη στιγμή δημιουργούμε την αίσθηση ότι στο μάθημα δεν υπάρχει έμφαση στη δουλειά και το μάθημα της Φ.Α. δεν έχει κάποια άλλη αξία πέρα από αυτήν της αναψυχής.  Αυτό μακροπρόθεσμα όχι μόνο συμβάλλει αρνητικά στην παρακίνηση των μαθητών αλλά και υπονομεύει την αξία του μαθήματος της Φ.Α.» (σ. 43).

 ·         Με την επιστροφή του προπονητή στο σχολείο ξεκινά η μουρμούρα από τις δασκάλες για την αναστάτωση που προκάλεσε η απουσία του.  Μερικές, που καμιά σχέση έχουν με τον αθλητισμό και ποτέ δεν κατάλαβαν, ούτε είναι σε θέση να καταλάβουν ποτέ τη σημασία της άσκησης στη ζωή μας, ζητούν από τον εκπαιδευτικό να φροντίσει σε κάποιο κενό του να αναπληρώσει το χαμένο μάθημα.

·         Με το που πατά το πόδι του ο προπονητής στο σχολείο μετά την επιστροφή πάντα ακούει την ίδια κλασσική και στερεότυπη ερώτηση: «Νικήσαμε;».  Εάν η απάντηση είναι ένα βροντερό και ηχηρό ΝΑΙ τότε η «νίκη» είναι αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας του διδακτικού προσωπικού και ανήκει στη σχολική μονάδα.  Εάν η απάντηση είναι ένα ψιθυριστό ΟΧΙ τότε ευθύνεται ο προπονητής και καλό είναι να μην αναφερθεί πουθενά σε γραπτό λόγο.

·         Ο προπονητής προσπαθεί να ικανοποιήσει δικές του φιλοδοξίες.  Αυτές μπορούν να ερμηνευθούν με: νίκη απέναντι σε ένα μεγαλύτερο σχολείο, νίκη σε σχολείο με θεσμό στις νίκες, νίκη απέναντι σε συνάδελφο που δεν τον «χωνεύει», νίκη για ψηλή βαθμολογία.

·         Αν η ομάδα πάρει μια από τις πρώτες θέσεις τότε ο προπονητής εξασφαλίζει μια φωτογραφία με την ομάδα στο περιοδικό του σχολείου.

·         Το διδακτικό προσωπικό ενημερώνεται ή/και ενδιαφέρεται για τις αθλητικές υποχρεώσεις της σχολικής μονάδας, μόνο όταν επηρεάζεται το πρόγραμμά του (προσωπικό συμφέρον) με την απουσία του προπονητή.

Για τους κινδύνους των ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων, οι Παπαϊωάννου κ.ά. (1999) αναφέρουν χαρακτηριστικά:

Η συχνή χρήση ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων στο μάθημα της Φ.Α.

είναι πιθανό στιγμιαία ν’ αυξάνει το ενδιαφέρον κάποιων μαθητών και έτσι οι καθηγητές να έχουν την αίσθηση ότι αυτό παρακινεί τους μαθητές.  Εκείνο, όμως, που δε λαμβάνεται υπόψη είναι ότι η κατάσταση διαμορφώνει μια σταθερή αντίληψη ότι το περιβάλλον του μαθήματος Φ.Α. δίνει έμφαση στο ποιος είναι ο ικανότερος.  Το γεγονός αυτό αυξάνει το άγχος, μειώνει την αυτοπεποίθηση και μακροχρόνια δε συμβάλλει στο να αγαπήσουν τα παιδιά την άσκηση.

….  Αυτό δε συμβάλλει στη μακρόχρονη παρακίνηση των μαθητών στο μάθημα της Φ.Α. και τους χώρους άθλησης, δε βοηθάει στη δημιουργία πιο θετικών στάσεων ως προς την άσκηση, δεν ενισχύει τον προσανατολισμό των ίδιων των παιδιών στη δουλειά, δεν ενισχύει τη διάθεσή τους να μαθαίνουν νέα πράγματα και να βελτιώνουν τις ικανότητές τους.  Αυτοί, όμως, είναι πρωταρχικοί στόχοι του μαθήματος Φ.Α. και της εκπαίδευσης γενικότερα (σ. 42).

 Οι Παπαϊωάννου κ.ά. (1999), υποστηρίζουν πως ο στόχος για το αποτέλεσμα είναι πολύ δημοφιλής τόσο ανάμεσα στους μαθητές όσο και ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς.  Περισσότερο ενδιαφέρει το μαθητή να εκτελέσει μια άσκηση καλύτερα από τους άλλους, να πάρει 20 σε ένα μάθημα, να βγει η ομάδα του πρώτη σε ένα σχολικό πρωτάθλημα, να κερδίσουν τα πιο πολλά παιχνίδια σε ένα ενδοσχολικό τουρνουά.  Το πρόβλημα της συμπεριφοράς των «παιχνιδιών αιφνίδιου αποκλεισμού» βρίσκεται στην αδυναμία τους να αποποιηθούν τη φιλοσοφία του αποτελέσματος και να αποδεχτούν τη φιλοσοφία της απόδοσης.  Τα περσινά πρωταθλήματα καλλιέργησαν το αποτέλεσμα

·         «το οποίο καταστρέφει την ικανότητα του μαθητή να αποδώσει το καλύτερο δυνατό» (Παπαιωάννου κ.ά., 1999, σ. 136),

·         το αποτέλεσμα δεν ελέγχεται αποκλειστικά από το μαθητή, αλλά εξαρτάται και από το συμπαίκτη, τους αντιπάλους, τους διαιτητές, τη γραμματεία, το πρόγραμμα της διοργάνωσης, την απόσταση από το σχολείο στο γήπεδο

·         τονίζεται η ανισότητα με την υπεροχή του αντιπάλου σε ανταγωνιστικό περιβάλλον.  Αυτή η υπεροχή όμως, μπορεί να είναι αποτέλεσμα περισσότερων εμπειριών (σωματειακός αθλητισμός) ή πρόωρης βιολογικής ανάπτυξης.  Για παράδειγμα πέρσι τιμήθηκε από τους διοργανωτές μαθητής σαν ο καλύτερος παίκτης της διοργάνωσης του χάντμπολ του οποίου η βιολογική ηλικία ήταν 14χρονου με ύψος κοντά στο 1.70 μ! που κανένας 12χρονος δεν μπορούσε να το μαρκάρει

·         «Το σημαντικότερο …[ήταν ότι] προκαλεί άγχος και ένταση στους μαθητές, καθώς … αγωνίζονται για κάτι ανεξέλεγκτο και ίσως ανέφικτο …| (Παπαϊωάννου κ.ά., 1999, σ. 137).

Στην επόμενη ενότητα παρουσιάζω κάποιες εναλλακτικές λύσεις που μπορούν να αξιολογηθούν στις φετινές αθλητικές εκδηλώσεις και αφορούν την αθλοπαιδιά του χάντμπολ.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

Δ΄ ΕΝΟΤΗΤΑ

ΑΛΛΑΓΗ ΠΛΕΥΣΗΣ

Ο Ιωάννου (2003) (παρμένο από Κωνσταντίνου Λ. 2000) προτείνει την αντικατάσταση των «παιχνιδιών αιφνίδιου αποκλεισμού» με:

·         Συμμετοχή σε τροποποιημένα παιχνίδια στη διάρκεια του μαθήματος.

·         Χωρισμό της τάξης σε μικρές ομάδες με τη συμμετοχή όλων σε ισάριθμες συναντήσεις.

·         Χωρισμό των παιδιών του σχολείου σε μικτές ομάδες.

·         Συναντήσεις μεταξύ σχολείων με ανάμιξη παιδιών και καθολική συμμετοχή.

·         Συνάντηση με ομάδες άλλων σχολείων.

·         Στη διοργάνωση ημερίδων αθλοπαιδιών.

Παρακάτω παρουσιάζω τις δικές μου απόψεις για την αντικατάσταση των «παιχνιδιών αιφνίδιου αποκλεισμού» με: 

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΩΝ ΤΟΥΡΝΟΥΑ

Ενώ για πρώτη φορά στην εγκύκλιο για τις αθλητικές εκδηλώσεις, που υπογράφει ο ΔΔΕ και δε συνυπογράφουν οι επιθεωρητές Φ.Α., ενθαρρύνεται η διοργάνωση ενδοσχολικών τουρνουά και φιλικών συναντήσεων, αμφιβάλλω για την υιοθέτηση τέτοιων ενεργειών από τους διευθυντές που είναι όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο οι άμεσα υπόλογοι προς τους επιθεωρητές Φ.Α.  για τις ενέργειές τους όσον αφορά τις αθλητικές εκδηλώσεις της μονάδας.  Εάν πάλι κάποιες συναντήσεις έγιναν, πιστεύω ήταν προπύργιο προετοιμασίας της ομάδας για την επίσημη, τη μεγάλη μέρα της συμμετοχή στα «παιχνίδια αιφνίδιου αποκλεισμού».

Για όσους αναλάβουν ένα ενδοσχολικό τουρνουά, αυτό θα μπορούσε να πάρει τη μορφή «Ημερίδας Χάντμπολ»,  όπου όλα τα παιδιά παίρνουν μέρος (μαζική συμμετοχή) και όλο το διδακτικό προσωπικό αναλαμβάνει καθήκοντα.  Κάθε ομάδα των παιδιών θα ορίσει αρχηγό, θα δώσει όνομα στην ομάδα, θα ορίσει προπονητή, θα προαποφασίσει τις αλλαγές και θα αναθέσει ρόλους σε κάθε παίκτη στο γήπεδο ανάλογα με τις ικανότητές του.  Θα δοθούν ρόλοι διαιτητών και γραμματείας και τα παιδιά θα μπορούν να οργανώσουν την κερκίδα τους και να γράψουν συνθήματα.

ΝΙΚΗ Vs ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ

Κάποιοι υποστηρίζουν πως το σχολείο είναι μικρόκοσμος της κοινωνίας.  Δικαιολογημένα λοιπόν στη σημερινή κυπριακή κοινωνία η νίκη ταυτίζεται με τον ικανό, η χαρά με τον πρώτο, ο υψηλός βαθμός με τον άριστο και ο καλός μαθητής με τον αποτελεσματικό δάσκαλο, η πρωταθλήτρια ομάδα με το αποτελεσματικό σχολείο.  Από την άλλη, η ήττα ανήκει στο χαμένο, τον αποτυχημένο, τον ανίκανο, τον αδύνατο, τον απροπόνητο, τον κοντό, στο μικρό σχολείο στον αχάπαρο προπονητή.  Συνεπακόλουθο της ήττας είναι ο θυμός, η οργή, η βρισιά, η πίκρα, το γιουχάισμα, η αμφισβήτηση, η ντροπή, η απογοήτευση, η μείωση του ενδιαφέροντος, οι χειρονομίες, η παραίτηση του προπονητή, οι μεταγραφές, η αλλαγή της ομάδας, η αλλαγή σχολείου αλλά και η αλλαγή αξιών και φιλοσοφίας για τον αθλητισμό και τους ανθρώπους που τον υπηρετούν ή τον ελέγχουν.  Είναι πράγματι αυτούς τους πολίτες που αναμένει η χώρα από εμάς τους εκπαιδευτικούς με τη διοργάνωση τέτοιας μορφής με την περσινή αθλητικών εκδηλώσεων στο δημοτικό σχολείο;

Πιστεύω πως οι διοργανωτές πήραν μια αβασάνιστη απόφαση σε μια δήθεν προσπάθεια αναβάθμισης του μαθήματος Φ.Α. εκμεταλλευόμενοι τα «παιχνίδια αιφνίδιου αποκλεισμού».  Πιστεύω ακόμη, πως  οι διοργανωτές με την εισαγωγή των «παιχνιδιών αιφνίδιου αποκλεισμού» διαμόρφωσαν συνειδήσεις στους προπονητές, τέτοιες που οι τελευταίοι συμμετείχαν ίσως επειδή

1.      Έκριναν ότι θα είχαν κάποιες επιτυχίες (νίκες).  Οι ίδιοι, οι συνάδελφοι, η διευθυντική ομάδα, οι γονείς, τα παιδιά και η κυπριακή κοινωνία αντιστοιχούν στην επιτυχία τον αποτελεσματικό εκπαιδευτικό, το αποτελεσματικό σχολείο, τον ιδανικό χώρο μάθησης των παιδιών τους.

2.      Ήταν παλαιότερος θεσμός για το σχολείο, άρα το σχολείο συμμετέχει και φέτος.

3.      Επειδή την προηγούμενη χρονιά η σχολική ομάδα πήρε ψηλή θέση στην τελική κατάταξη, άρα και φέτος αναμένεται το ίδιο ή περίπου το ίδιο αποτέλεσμα.

4.      Ήταν  αυτοσκοπός του προπονητή.

5.      Εάν οι προπονητές δε δήλωναν συμμετοχή, δε θα υπήρχε καμιά πρωτοβουλία από το διευθυντή τα παιδιά να παίξουν με άλλο σχολείο, ούτε να συναντηθούν ποτέ με άλλα παιδιά.

6.      Τους ενδιέφερε μια αξιοπρεπής εμφάνιση μέσα στο χρόνο που αναλογούσε για την αθλοπαιδιά.  Τα παιδιά πάνε να εφαρμόσουν αυτά που διδάκτηκαν στο σχολείο στο γήπεδο.

7.      Ήταν η μοναδική ευκαιρία διαφήμισης του μαθήματος της Φ.Α.

8.      Ήταν επιβεβαίωση της ύπαρξης των προπονητών Φ.Α.

9.      Ήταν μια αξιόλογη ενέργεια για να συμπληρωθεί στο Ατομικό Δελτίο.

10.  Ήταν μια συμπόρευση με τη φιλοσοφία του επιθεωρητή Φ.Α. και του ρεύματος που τον ακολουθούσε.  Μια συμπόρευση εξασφαλίζει στα μάτια του επιθεωρητή Φ.Α. το «φρόνιμο» δάσκαλο.

 

Εάν εφαρμοστεί ο περσινός θεσμός και φέτος, φανερώνει ότι οι διοργανωτές έχουν περάσει το μήνυμα του πρωταθλητισμού στα παιδιά των 11-12 χρονών και είναι αδύνατο ή τρομερά δύσκολο να αλλάξουν στάση σε κάτι που είναι συνηθισμένοι.

 

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ Vs ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Την ευθύνη καλλιέργειας της πιο πάνω αντιπαιδαγωγικής νοοτροπίας φέρουν αποκλειστικά οι διοργανωτές που επαναλαμβάνω, αβασάνιστα πήραν την απόφαση για τη διοργάνωση και διεξαγωγή των «παιχνιδιών αιφνίδιου αποκλεισμού».  Πιθανοί λόγοι που κρίνω τους οδήγησε στην υιοθέτηση παιχνιδιών»αιφνίδιου αποκλεισμού» είναι:

·         Συνεχίζουν αυτό που βρήκαν.  ‘Έτσι γινόταν , άρα έτσι θα γίνεται.  Δεν είναι δυνατόν να υπάρχει κάτι διαφορετικό.

·         Αγνοούν σχετική βιβλιογραφία.

Είναι γαλουχημένοι με τη νοοτροπία του πρωταθλητή

·         Ποτέ δεν αξιολόγησαν επιστημονικά παλαιότερα πρωταθλήματα.  Τους αρκεί να τελειώνουν, να βρουν το νικητή, τον πρωταθλητή, να στείλουν τις φωτογραφίες στην εφημερίδα να δημοσιεύσει τους νικητές με τα ονόματα των προπονητών και των σχολείων τους.

·         Δανείζονται τη διοργάνωση πρωταθλημάτων των μεγάλων και τη μεταφέρουν στα παιδιά των 11-12 χρονών!.

·         Πιστεύουν ότι η δήθεν η ανάληψη διοργάνωσης των πρωταθλημάτων αναβαθμίζει το μάθημα της Φ.Α. και το status όσων ασχολούνται με αυτό.  Κατάργηση των πρωταθλημάτων θα σήμαινε υπόσκαψη του μαθήματος Φ.Α. και ανάδυση ξανά του προβλήματος διδασκαλίας του μαθήματος και ενίσχυση της ιδέας της εισαγωγής των γυμναστών στο δημοτικό.

·         Η τελετή λήξης, με την πρόσκληση αξιωματούχων της εκπαιδευτικής ιεραρχίας, αποτελεί επίσημη, οπτική απόδειξη ότι το μάθημα της Φ.Α. γίνεται αποτελεσματικά στο δημοτικό σχολείο από τους εκπαιδευτικούς Φ.Α. και δικαιολογημένα ο επιθεωρητής δικαιούται να απολαμβάνει το μισθό του και να καμαρώνει και να δέχεται συγχαρητήρια.

ΝΟΚ-ΑΟΥΤ Vs ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΟΜΙΛΩΝ

Επειδή ο αριθμός των συμμετοχών ήταν μεγάλος, π.χ. στο χάντμπολ πλησίασε τα 50 σχολεία, χρησιμοποιήθηκε από τους διοργανωτές το σύστημα νοκ-άουτ ως η καλύτερη εφικτή λύση διεξαγωγής στο σύντομο χρόνο που δινόταν για την αθλοπαιδιά . 

Με αυτό όμως το σύστημα, οι πλείστες ομάδες έπαιξαν μόνο ένα παιχνίδι.  Πιστεύω ότι δε δικαιολογείται η επένδυση σε χρόνο, χρήμα, ιδρώτα η συμμετοχή σε τέτοιας μορφής εκδηλώσεις για 30 λεπτά.  Γι’ αυτό προτείνω στο χωρισμό των σχολείων σε τρεις ομίλους, ανάλογα με τον αριθμό των μαθητών στις τρεις τελευταίες τάξεις με υποχρεωτική συμμετοχή το οποίο εξετάζω πιο κάτω.

ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ Vs ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ

Η υποχρεωτική συμμετοχή τόσο για τα αγόρια όσο και για τα κορίτσια θα αφαιρέσει από τον εκπαιδευτικό που διδάσκει Φ.Α. το δικαίωμα να αποφύγει τη συμμετοχή και να του δώσει το δικαίωμα να αφαιρέσει από τον προγραμματισμό του την αθλοπαιδιά.  Θα αφαιρέσει επίσης το δικαίωμα του διευθυντή να στερήσει από τα παιδιά τη μαζική αθλητική συμμετοχή και θα δώσει το δικαίωμα στον επιθεωρητή Φ.Α. να τον ελέγξει.

Δημιουργία ομίλων Α1, Α2 και Α3 για αγόρια και κορίτσια

Οι όμιλοι καθορίζονται ανάλογα με τον αριθμό των μαθητών των ανώτερων τάξεων  κάθε σχολείου.  Ο πρώτος όμιλος αριθμεί μέχρι 50 μαθητές, ο δεύτερος μέχρι 100 και ο τρίτος περισσότερους από 100.  Με αυτό το σκεπτικό (α) αυξάνεται η μαζική υποχρεωτική συμμετοχή και (β)  τα παιδιά διαγωνίζονται με ισοδύναμα σε αριθμό μαθητών σχολεία.  Για τον αριθμό των παιδιών κάθε ομάδας αναφέρομαι σε επόμενη παράγραφο.

Χώρος διεξαγωγής

Είναι ευθύνη του Υπουργείου, η εξασφάλιση κλειστών γηπέδων για τη διεξαγωγή των παιχνιδιών.  Η εξασφάλιση κλειστού χώρου εξαλείφει τον παράγοντα αναβολής αγώνων και περιορίζει τους τραυματισμούς.

 ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΑ

Τα πληρώνει το κράτος και δεν απομυζείται το ταμείο του συνδέσμου ή της εφορείας.  Τα λεφτά που θα πληρώνονταν στα μεταφορικά θα μπορούσαν να εξοπλίσουν την αποθήκη.  Έμεινα άφωνος όταν άκουσα από συνάδελφο την επένδυση 600 Λ.Κ. για μεταφορικά όταν η ομάδα πρωταγωνιστούσε!

πρωταθλήμα Vs ΔΙΗΜΕΡΕΣ ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΗΜΕΡΙΔΕΣ ΟΜΙΛΩΝ

Εισηγούμαι τις διήμερες αθλητικές ημερίδες, όπου τα σχολεία κάθε ομίλου θα έχουν την ευκαιρία να παίξουν περισσότερο από τρία παιχνίδια. Σημασία δε θα έχει η τελική κατάταξη, αλλά η όσο το δυνατό περισσότερη συμμετοχή.  Αυτό θα μειώσει το άγχος για νίκη και θα ωθήσει στην αύξηση του ενδιαφέροντος για συμμετοχή.

ΧΡΟΝΟΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ

Τρία ημίχρονα των 9 λεπτών με διάλειμμα 1 λεπτού μεταξύ των ημιχρόνων (σε 30 λεπτά να τελειώνει ένα παιχνίδι).  Στην πρώτη και δεύτερη περίοδο θα παίζουν 7 παίκτες και δε θα επιτρέπονται αλλαγές.  Τους παίκτες του τρίτου ημιχρόνου τούς επιλέγει ο προπονητής και ισχύουν όλοι οι διεθνείς κανονισμοί με ελαστικότητα στην απόδοσή τους.  Με το σκεπτικό αυτό παίζουν υποχρεωτικά 14 παιδιά με το δικαίωμα ευκαιρίας κάποιοι να ξαναπαίξουν.

ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ Vs ΣΚΟΡ

Εισηγούμαι το σκορ να μη γράφεται στο φωτεινό πίνακα, ούτε να τηρείται φύλλο αγώνα.  Αυτό που χρειάζεται είναι η τήρηση του χρόνου.  Η ενέργεια αυτή θα εστιάσει την έμφαση επιτυχίας στην ατομική προσπάθεια και στη συνεργασία δύο ή περισσότέρων ατόμων που προωθεί την ομαδική προσπάθεια.  Το κίνητρο για τον κάθε παίκτη θα είναι η προσπάθεια βελτίωσης ή διατήρησης της ατομικής ή/και ομαδικής .προσπάθειας και το παιδί καθόλου θα ασχολείται με το αποτέλεσμα. 

«… τα παιδιά που είναι προσανατολισμένα στη δουλειά αισθάνονται

επιτυχημένα, ανεξάρτητα από την αντικειμενική τους ικανότητα και διατηρούν υψηλή παρακίνηση … επειδή καταβάλουν τη μέγιστη προσπάθεια για να βελτιωθούν.  Αυτό δε σημαίνει ότι η νίκη και η διάκριση είναι άνευ σημασίας για τα συγκεκριμένα παιδιά.  Αυτό που διαφέρει είναι το πώς αντιδρούν στην αποτυχία και την επιτυχία.

(Παπαϊωάννου κ.ά., 1999, σ. 34). 

 

ΜΕΤΑΛΛΙΑ Vs ΑΝΑΜΝΗΣΤΙΚΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΑ

Προτείνω όλοι οι συμμετέχοντες να παίρνουν αναμνηστικό δίπλωμα που μπορεί να είναι το αποτέλεσμα διαγωνισμού μεταξύ των σχολείων του ομίλου.  Στην απονομή εισηγούμαι να προσφέρεται ένα χυμός κι ένα υγιεινό-θρεπτικό σάντουιτς προς εξυπηρέτηση του σκοπού άσκηση και υγιεινή διατροφή.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Στην εργασία αυτή μελέτησα τη διοργάνωση των αγωνιστικών εκδηλώσεων για τις αθλοπαιδιές στο δημοτικό σχολείο τη χρονιά 2003-2004. Αφού παρουσίασα τις πρόνοιες της σχετικής εγκυκλίου, ανάλυσα την οργάνωση-διεξαγωγή και τοποθετήθηκα  απέναντι στους κινδύνους και τα προβλήματα ενός τέτοιου πιθανού εγχειρήματος και τη φετινή σχολική χρονιά.  Εισηγήθηκα μια νέα πρόταση διεξαγωγής των αθλητικών εκδηλώσεων για το δημοτικό σχολείο με έμφαση στην απόδοση και όχι στην επίδοση όπως καλλιεργήθηκε πέρσι.

Σκοπό είχα σ’ αυτή τη μελέτη, να προβληματίσω τους διοργανωτές για αυτοκριτική και συλλογική επανατοποθέτηση πάνω στο θεσμό των αθλητικών εκδηλώσεων για τις αθλοπαιδιές. Εξακολουθώ να πιστεύω πως η απόφαση για τη διοργάνωση των «παιχνιδιών αποκλεισμού» προέκυψε αβασάνιστα και βεβιασμένα, χωρίς να υπάρξει προηγούμενη μελέτη για ένα τέτοιο εγχείρημα.  Γι’ αυτό εισηγούμαι την ανάληψη επιστημονικής έρευνας αξιολόγησης του περσινού θεσμού και τη διοργάνωση συνεδρίου με κεντρικό θέμα τη διοργάνωση αθλητικών εκδηλώσεων στο δημοτικό σχολείο όπου θα ακουστούν τόσο οι απόψεις όσων επιθυμούν τη διατήρηση του περσινού θεσμού όσο και αυτών που επιθυμούν να προτείνουν κάτι διαφορετικό. 

 «Η θεωρία των στόχων μας διδάσκει ότι η έννοια της επιτυχίας και της νίκης, και η κρατούσα αθλητική φιλοσοφία πρέπει να επανακαθοριστούν.  ‘Όταν επιτυχία δεν είναι η νίκη αλλά η προσωπική βελτίωση και η καλή απόδοση, δηλαδή ό,τι εξαρτάται από μας τότε τα άτομα νιώθουν πιο όμορφα, και ευχάριστα, έχουν λιγότερο άγχος, χαίρονται το μάθημα της Φ.Α., και αποδίδουν καλύτερα.  Επειδή ο ανταγωνισμός και το κυνήγι της πρωτιάς δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τους μαθητές ή τις μαθήτριες, δεν είναι ευχάριστο.  Ευχάριστο είναι ό,τι υπόκειται στον έλεγχό μας και δεν εξαρτάται από άλλους.» (Παπαϊωάννου κ.ά., 1999, σσ. 148,149),.

 Υιοθετώντας, οι εκπαιδευτικοί τη φιλοσοφία της απόδοσης, πιστεύω ότι

·         Οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί μπορούν να ασκούν έλεγχο στις συμπεριφορές τους 

·         Με τη φιλοσοφία της απόδοσης δε σημαίνει ότι δεν ενθαρρύνουμε την προσπάθεια για νίκη.  Αυτό που ενθαρρύνουμε είναι την αύξηση της απόδοσης με την προϋπόθεση να αυξήσουμε την πιθανότητα της νίκης.  «Όταν τα παιδιά θέτουν προσωπικούς στόχους γίνονται υπεύθυνα, ανεξάρτητα και αυτόνομα άτομα» (Παπαϊωάννου κ.ά., 1999, σ. 148).

·        Είναι παιδαγωγικά ορθότερο, ο μαθητής να προσπαθεί να ξεπερνάει τον εαυτό του, παρά τους άλλους συμμαθητές του ή τα παιδιά του άλλου σχολείου.

Η αρχή της απόδοσης είναι μια αισιόδοξη θεωρία.  Είναι καιρός να τη μελετήσουμε.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

ΑΝΑΦΟΡΕΣ

Ιωάννου Ο. (2003) Σημειώσεις από την ομιλία: Οι αθλοπαιδιές στο δημοτικό σχολείο.  Μια διαφορετική προσέγγιση Αγρός: Διήμερο Αθλητικό Σεμινάριο ΔΗΚΙ

Παπαίωάννου, Α., Θεοδωράκης, Γ., Γουδάς, Μ. (1999) Για μια καλύτερη διδασκαλία της φυσικής αγωγής Θεσσαλονίκη: SALTO

Κωνσταντίνου Λ. (2000) Συνέδριο Λεμεσού " Διοργάνωση Αγώνων χωρίς σύστημα αποκλεισμού και βαθμολογίας" Λεμεσός

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ